Ổ Cứng Bị Lỗi Gây Màn Hình Xanh: Dấu Hiệu & Cách Khắc Phục

Ổ cứng bị lỗi không chỉ gây mất dữ liệu quan trọng mà còn có thể dẫn đến màn hình xanh chết chóc (BSOD), làm tê liệt toàn bộ hệ thống máy tính của bạn. Ổ cứng là nơi lưu trữ toàn bộ dữ liệu, từ hệ điều hành, phần mềm cho đến các tệp tin cá nhân của bạn. Do đó, khi ổ cứng bị lỗi, hệ thống sẽ hoạt động không ổn định, thường xuyên gặp trục trặc và có nguy cơ cao gặp phải lỗi màn hình máy tính bị xanh.

Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết các dấu hiệu ổ cứng bị lỗi và hướng dẫn cách khắc phục hiệu quả để bảo vệ dữ liệu và hệ thống của bạn.

Nội dung

Dấu hiệu nhận biết ổ cứng bị lỗi

Ổ cứng bị lỗi có thể biểu hiện qua nhiều dấu hiệu khác nhau. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này sẽ giúp bạn kịp thời khắc phục lỗi ổ cứng, bảo vệ dữ liệu và tránh những phiền toái không đáng có. Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo ổ cứng của bạn đang gặp vấn đề:

Màn hình xanh kèm thông báo lỗi

Màn hình xanh chết chóc (BSOD) là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy ổ cứng bị lỗi. Một số thông báo lỗi thường gặp liên quan đến ổ cứng bao gồm:

INACCESSIBLE_BOOT_DEVICE: Hệ thống không thể truy cập vào ổ cứng chứa hệ điều hành, có thể do lỗi ổ cứng, lỗi cáp kết nối hoặc lỗi boot sector.
NTFS_FILE_SYSTEM: Lỗi hệ thống tệp NTFS, thường do lỗi ổ cứng, bad sector hoặc lỗi driver.
UNMOUNTABLE_BOOT_VOLUME: Tương tự như INACCESSIBLE_BOOT_DEVICE, nhưng thường xảy ra với phân vùng boot.
KERNEL_DATA_INPAGE_ERROR: Lỗi đọc dữ liệu từ ổ cứng, có thể do bad sector hoặc lỗi phần cứng.

Máy tính hoạt động chậm chạp

Ổ cứng bị lỗi có thể làm giảm tốc độ đọc/ghi dữ liệu, khiến máy tính hoạt động chậm chạp, đặc biệt khi truy cập dữ liệu trên ổ cứng. Bạn có thể nhận thấy rõ điều này khi mở file, sao chép dữ liệu, khởi động máy tính hoặc chạy các ứng dụng.

Ổ cứng phát ra tiếng kêu lạ

Nếu ổ cứng phát ra tiếng kêu lạ như tiếng click, tiếng kêu lạch cạch…, đó có thể là dấu hiệu cho thấy ổ cứng đang gặp vấn đề về cơ học.

Dữ liệu bị mất hoặc hỏng

Lỗi ổ cứng có thể dẫn đến mất mát hoặc hư hỏng dữ liệu. Bạn có thể không thể mở được một số tệp tin, hoặc tệp tin bị lỗi, không thể sử dụng được.

Máy tính không nhận diện được ổ cứng

Trong một số trường hợp, ổ cứng bị lỗi có thể khiến máy tính không nhận diện được ổ cứng trong BIOS hoặc trong Windows.

Xuất hiện bad sector

Bad sector là những vùng trên ổ cứng không thể đọc hoặc ghi dữ liệu. Sự xuất hiện của bad sector là dấu hiệu cho thấy ổ cứng đang bị hư hỏng và có nguy cơ mất dữ liệu. Bad sector có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm lỗi sản xuất, va đập, nhiệt độ cao, virus…

Nguyên nhân khiến ổ cứng bị lỗi

Ổ cứng bị lỗi có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, từ lỗi phần cứng đến lỗi phần mềm, và thậm chí là do các yếu tố bên ngoài tác động. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Lỗi do nhà sản xuất

Giống như các thiết bị điện tử khác, ổ cứng cũng có thể bị lỗi ngay từ khi sản xuất do quy trình kiểm tra chất lượng không đảm bảo.

Va đập mạnh

Ổ cứng là thiết bị khá nhạy cảm với va đập. Làm rơi laptop, va đập mạnh vào case máy tính… có thể gây hư hỏng vật lý cho ổ cứng, dẫn đến lỗi ổ cứng và mất dữ liệu.

Nhiệt độ cao

Ổ cứng hoạt động ở nhiệt độ cao trong thời gian dài có thể bị giảm tuổi thọ và tăng nguy cơ xảy ra lỗi. Nguyên nhân có thể do hệ thống tản nhiệt kém, quạt tản nhiệt bị hỏng, hoặc do môi trường làm việc quá nóng.

Nguồn điện không ổn định

Nguồn điện không ổn định, chập chờn cũng có thể gây hư hỏng cho ổ cứng. Sự cố mất điện đột ngột hoặc sụt giảm điện áp có thể làm hỏng mạch điều khiển hoặc bề mặt đĩa của ổ cứng.

Virus, malware

Virus và malware có thể xâm nhập vào ổ cứng, gây hư hỏng dữ liệu, phá hủy hệ thống file, thậm chí làm hỏng firmware của ổ cứng, dẫn đến lỗi ổ cứng.

Lỗi hệ thống file

Hệ thống file là cách thức tổ chức và lưu trữ dữ liệu trên ổ cứng. Lỗi hệ thống file có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như tắt máy không đúng cách, lỗi phần mềm, virus… Lỗi hệ thống file có thể khiến dữ liệu bị mất hoặc không thể truy cập được.

Tuổi thọ ổ cứng

Ổ cứng có tuổi thọ nhất định, sau một thời gian sử dụng sẽ bị lão hóa và dễ gặp lỗi. Tuổi thọ của ổ cứng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại ổ cứng (HDD hoặc SSD), tần suất sử dụng, điều kiện môi trường…

Cách khắc phục lỗi ổ cứng và màn hình xanh

Khi ổ cứng bị lỗi và gây ra lỗi màn hình xanh, bạn có thể thử áp dụng một số cách sau để sửa lỗi ổ cứng và khắc phục lỗi màn hình xanh:

Kiểm tra cáp kết nối

Trước hết, hãy kiểm tra cáp kết nối ổ cứng với mainboard. Đảm bảo cáp kết nối được kết nối chắc chắn vào cả hai đầu. Nếu cáp bị lỏng hoặc hỏng, ổ cứng có thể không được nhận diện hoặc hoạt động không ổn định, dẫn đến lỗi ổ cứng và màn hình xanh.

Chạy chương trình kiểm tra lỗi ổ cứng

Windows có tích hợp sẵn công cụ Check Disk (chkdsk) để kiểm tra và sửa lỗi ổ cứng. Bạn có thể sử dụng chkdsk để quét ổ cứng, phát hiện và sửa chữa các lỗi như bad sector, lỗi hệ thống file…

Để sử dụng chkdsk, bạn mở Command Prompt (CMD) với quyền Administrator và gõ lệnh chkdsk /f /r. Tham số /f sẽ sửa chữa các lỗi tìm thấy, còn tham số /r sẽ tìm kiếm và phục hồi các bad sector.

Sử dụng phần mềm sửa lỗi ổ cứng

Ngoài chkdsk, bạn cũng có thể sử dụng các phần mềm chuyên dụng để sửa lỗi ổ cứng. Một số phần mềm phổ biến bao gồm:

HDD Regenerator: Phần mềm này có khả năng phát hiện và sửa chữa bad sector, giúp phục hồi ổ cứng bị lỗi.
Victoria: Một công cụ mạnh mẽ để kiểm tra, chẩn đoán và sửa lỗi ổ cứng.

CrystalDiskInfo: Giúp kiểm tra sức khỏe ổ cứng, hiển thị thông tin SMART và cảnh báo sớm các lỗi tiềm ẩn.

Phục hồi dữ liệu

Nếu dữ liệu bị mất hoặc hỏng do lỗi ổ cứng, bạn có thể sử dụng phần mềm phục hồi dữ liệu để cứu dữ liệu. Một số phần mềm phổ biến bao gồm:

EaseUS Data Recovery Wizard: Phần mềm phục hồi dữ liệu mạnh mẽ, hỗ trợ phục hồi nhiều loại dữ liệu từ nhiều thiết bị lưu trữ.
Recuva: Phần mềm phục hồi dữ liệu miễn phí, dễ sử dụng, hỗ trợ phục hồi file từ ổ cứng, thẻ nhớ, USB…
Disk Drill: Phần mềm phục hồi dữ liệu chuyên nghiệp, hỗ trợ nhiều tính năng nâng cao.

Thay thế ổ cứng

Nếu ổ cứng bị lỗi nặng, không thể sửa chữa, bạn cần thay thế bằng ổ cứng mới. Khi chọn mua ổ cứng mới, bạn nên cân nhắc các yếu tố như dung lượng, tốc độ, độ tin cậy và giá cả.

Phòng tránh lỗi ổ cứng và màn hình xanh

Ổ cứng bị lỗi là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra màn hình xanh chết chóc (BSOD). Để bảo vệ dữ liệu và hệ thống của bạn, hãy chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh sau:

Sao lưu dữ liệu thường xuyên

Sao lưu dữ liệu thường xuyên là cách tốt nhất để bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi bị mất mát do lỗi ổ cứng. Bạn có thể sao lưu dữ liệu vào ổ cứng ngoài, USB, dịch vụ lưu trữ đám mây…

Sử dụng bộ lưu điện (UPS)

Bộ lưu điện (UPS) sẽ giúp bảo vệ ổ cứng khỏi những sự cố về nguồn điện như mất điện đột ngột, sụt giảm điện áp… UPS sẽ cung cấp nguồn điện dự phòng cho máy tính hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định, giúp bạn có đủ thời gian để lưu lại công việc và tắt máy an toàn.

Vệ sinh máy tính thường xuyên

Vệ sinh máy tính thường xuyên sẽ giúp loại bỏ bụi bẩn, giúp tản nhiệt tốt hơn, từ đó bảo vệ ổ cứng khỏi nhiệt độ cao, một trong những nguyên nhân gây lỗi ổ cứng.

Không di chuyển máy tính khi ổ cứng đang hoạt động

Việc di chuyển máy tính khi ổ cứng đang hoạt động có thể gây ra va đập, làm hỏng đầu đọc của ổ cứng, đặc biệt là với ổ cứng HDD.

Giảm thiểu số lần ghi/xóa dữ liệu

Việc ghi/xóa dữ liệu liên tục sẽ làm tăng độ hao mòn của ổ cứng, đặc biệt là với ổ cứng SSD. Hạn chế việc ghi/xóa dữ liệu không cần thiết sẽ giúp kéo dài tuổi thọ cho ổ cứng.

Chống phân mảnh ổ cứng

Phân mảnh ổ cứng xảy ra khi dữ liệu được lưu trữ rải rác trên ổ cứng, làm giảm hiệu suất đọc/ghi dữ liệu. Bạn nên thường xuyên chống phân mảnh ổ cứng để tối ưu hóa hiệu suất và kéo dài tuổi thọ cho ổ cứng.

Kết luận

Tóm lại, ổ cứng bị lỗi có thể gây ra nhiều vấn đề cho máy tính của bạn, bao gồm cả lỗi màn hình xanh, mất dữ liệu, và làm giảm hiệu suất hoạt động. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và áp dụng các biện pháp khắc phục lỗi ổ cứng kịp thời sẽ giúp bạn bảo vệ dữ liệu và hệ thống của mình.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về cách nhận biết và khắc phục lỗi ổ cứng hiệu quả. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới!

Tác giả Huỳnh Khang

Với hơn 6 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sửa chữa máy tính, laptop, máy in, cài đặt phần mềm, Huỳnh Khang luôn mong muốn mang đến cho người dùng những trãi nghiệm uy tín, chất lượng nhất.

Tận tâm, chuyên nghiệp và luôn đặt lợi ích của người dùng lên hàng đầu, Huỳnh Khang đã nhận được sự tin tưởng và ủng hộ từ đông đảo độc giả.

Nếu bạn đang gặp bất kỳ vấn đề nào về máy tính, laptop, máy in hay cần cài đặt phần mềm. Hãy để lại bình luận hoặc liên hệ ngay với Huỳnh Khang để được tư vấn và hỗ trợ!

Thông tin liên hệ: